Januari 2021
Nieuwe taken in de uitvoering van de Wvggz passen goed bij het Meldpunt Bijzondere Zorg
Vanaf 1 januari 2020 is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) ingegaan, die voor gemeenten nieuwe taken met zich meebrengt. In Gelderland-Zuid laten gemeenten een deel van deze taken uitvoeren door het Meldpunt Bijzondere Zorg (MBZ). Het gaat om de ‘meldfunctie en de uitvoering van het verkennend onderzoek bij een zorgmachtiging’ en ‘het horen van patiënten bij een crisismaatregel’. Volgens Maria van der Linden en Jolande Schevers passen deze nieuwe taken goed bij het Meldpunt Bijzondere Zorg.
“We hebben ervaring in het werken met deze cliënten.”
Melden en verkennend onderzoek
Maria van der Linden, medewerker Bijzondere Zorg: “Professionals en inwoners kunnen personen met ernstig psychische problemen, voor wie moet worden onderzocht of verplichte zorg nodig is, bij ons melden. Dat iedereen kan melden is nieuw in deze wet. Ik vind het logisch dat de gemeenten deze taak bij ons hebben neergelegd. Wij hebben immers al een meldpunt waar professionals en inwoners zorgen om mensen kunnen melden. De meldingen voor verplichte zorg passen hier goed bij.” Jolande Schevers, beleidsmedewerker: “Na het melden voeren we eerst een triage uit. We proberen een goed beeld te krijgen van de situatie: heeft de persoon een psychische aandoening? Is er sprake van ernstig nadeel voor de persoon en/of zijn omgeving? En is alle hulp op vrijwillige basis geprobeerd? Is dit het geval, dan voeren wij vanuit het Meldpunt binnen twee weken een verkennend onderzoek uit en adviseren we aan de gemeente of verplichte zorg nodig is. Onze medewerkers hebben ervaring in het werken met deze cliënten. Wij weten hoe we contact met ze maken en we werken vanuit een netwerkaanpak. Op lokaal en regionaal niveau kennen wij de keten en werken we met ze samen.”
Vangnet bieden
Blijkt uit de triage of het verkennend onderzoek dat iemand geen verplichte zorg nodig heeft? Dan kan het Meldpunt Bijzondere Zorg een vangnet bieden. Samen met de betreffende gemeente wordt afgesproken hoe het meldpunt betrokken kan blijven bij de client. De medewerkers Bijzondere Zorg of van het Interventieteam kunnen proberen om iemand, via een vrijwillig traject, toch in zorg te krijgen. Jolande: “Het is mooi dat Bijzondere Zorg nu zowel het toeleiden naar de vrijwillige zorg, als het verkennend onderzoek naar verplichte zorg uitvoert. Deze taken zijn aanvullend op elkaar.’’ Maria: “Bij het voorveld, denk bijvoorbeeld aan professionals van een sociaal (wijk) team of de politie, zijn we nu meer in beeld. We hebben de melder in veel situaties iets te bieden. De organisaties weten ons hierdoor steeds eerder te vinden. Ze wachten niet meer tot de situatie escaleert.”
Horen van patiënten bij een crisismaatregel
In een crisissituatie bepaalt de burgemeester op advies van de psychiater of een gedwongen zorg nodig is. Nieuw is dat de patiënt de mogelijkheid krijgt om gehoord te worden en een vertrouwenspersoon krijgt aangeboden. Jolande: “Onze medewerkers Bijzondere Zorg voeren het horen van de patiënt uit. We luisteren naar het verhaal van de patiënt en vragen wat deze van de aanvraag voor gedwongen zorg vindt. De burgemeester krijgt dus vanaf 2020 naast het advies van een psychiater ook een hoorverslag van de patiënt. En neemt op basis hiervan het besluit of gedwongen zorg nodig is.”
Samen een thema kiezen
Jolande: “In het traject van zorgmachtiging en crisismaatregel zijn er verschillende samenwerkings- en overdrachtsmomenten tussen MBZ, gemeenten en ketenpartners. Er is een regionale ketenwerkgroep opgericht om de werkprocessen van de verschillende partners op elkaar te laten aansluiten. 2020 was een ontwikkeljaar. Er zijn met elkaar veel stappen gezet, om de wet goed te kunnen uitvoeren. Maar er zijn ook nog zaken die in de praktijk niet goed lopen. Vanaf september 2020 vindt er regelmatig een signaaloverleg plaats. Daar bespreken we signalen uit de praktijk en maken we afspraken over verbeterpunten in de samenwerking.”
“We hebben de melder in veel situaties iets te bieden.”
