Juni 2022
Maatwerk met Stoplichtmodel
In Zorg- en Veiligheidshuizen werken gemeenten, zorg en justitie samen bij de persoonsgerichte aanpak van complexe casussen rond criminaliteit, ernstige overlast en huiselijk geweld. Dit draagt bij aan het vergroten van de veiligheid, het terugdringen van de criminaliteitscijfers en recidive. In het Zorg- en Veiligheidshuis Rijk van Nijmegen is met het ‘stoplichtmodel’ een nieuwe manier van werken geïntroduceerd voor de Top150 van deze casussen. Dit model maakt het gemakkelijker om maatwerk te leveren.
GGD is vaste partner
Marlijn, medewerker Frontoffice van Veilig Thuis, vertelt: “Vanuit GGD Gelderland-Zuid zijn Veilig Thuis en Meldpunt Bijzondere Zorg als vaste partners betrokken bij alle standaard overleggen van het Zorg- en Veiligheidshuis in regio Rijk van Nijmegen. Net als bijvoorbeeld het Openbaar Ministerie, Politie, Jeugdbescherming, Reclassering, GGZ en Nazorg ex-gedetineerden. De coördinatie is in handen van procesregisseurs van de gemeente Nijmegen.”
Gezamenlijke aanpak
Met elkaar vormen zij een netwerk om tot een gezamenlijk plan van aanpak te komen in complexe casussen waarbij criminaliteit, ernstige overlast en geweld een rol spelen en zorg of straf alleen niet voldoende is. In het plan van aanpak schetsen de partijen de mogelijke scenario’s om zorg en straf te kunnen verbinden zodat de cliënt en diens omgeving op een passende manier wordt geholpen. Soms blijkt dat er vanuit straf niets mogelijk is, maar wel vanuit zorg of juist andersom. Naast de vaste partners, kunnen ook andere partijen aansluiten als dat nodig is.
“De gezamenlijke aanpak voor complexe casussen werkt.”
“Het Stoplichtmodel maakt de onderlinge samenwerking nog beter.”
Top150
Een van de procesregisseurs van de gemeente Nijmegen is Joukje: “Jaren terug waren er verschillende overleggen voor bijvoorbeeld jeugd, veelplegers en huiselijk geweld. Landelijk werd toen besloten dat er per regio een doelgroepoverstijgende ‘top’ van de meest complexe casussen moest komen, waarbij alle partijen tegelijkertijd aan tafel zaten. In Nijmegen is dat een Top150 geworden. Iedere casus kreeg 10 minuten bespreektijd, zodat we in 3 uur tijd 18 casussen konden bespreken. Dit gebeurde vooral op procesniveau en resulteerde in een gezamenlijk plan van aanpak. In coronatijd was het even zoeken naar een goede overlegvorm om dit voort te zetten. Per mail en telefoon werkte het niet en al snel zochten we elkaar, vooral voor acute casussen, op via Teams.”
Behoefte aan maatwerk
“Omdat we niet meer fysiek bij elkaar zaten, werd duidelijk dat niet iedere partij bij ieder overleg aanwezig hoefde te zijn. En dat we soms meer of minder tijd nodig hadden voor een casus.” Vertelt Arvid, medewerker Meldpunt Bijzondere Zorg. Joukje knikt: “Er was behoefte aan maatwerk. Met een werkgroep hebben we daar vervolgens een werkbaar model voor gemaakt. Met het ‘Stoplichtmodel’ prioriteren we met behulp van de kleuren rood, oranje en groen vooraf de casuïstiek, de duur van de overleggen en wie erbij moeten zijn.” Arvid: “Het is gewoon heel fijn en nuttig om meer de inhoud in te kunnen gaan als dat nodig is. Om elkaar te adviseren en gebruik te kunnen maken van ieders expertise. We hebben elkaar daar ook echt voor nodig om de cliënt en diens omgeving zo goed mogelijk te kunnen helpen.” Marlijn is het hier mee eens: “Je voelt hierdoor veel meer de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een casus.”
Dynamische lijst
De Top150 is een dynamische lijst. Gemiddeld staat een casus er zo’n 1 tot 2 jaar in. Maar soms is dat, eventueel met tussenpozen, ook veel langer. Een casus kan bijvoorbeeld worden afgesloten omdat de cliënt de juiste zorg heeft gekregen of (daardoor) een positieve nieuwe weg is ingeslagen. Maar het kan ook zijn dat een langere gevangenisstraf of TBS ervoor zorgen dat een casus uit de Top150 verdwijnt.
Mooie resultaten
“Doordat we zo gericht met elkaar samenwerken op een casus, kunnen we alle mogelijke scenario’s verkennen. Waardoor het soms toch lukt om een cliënt ergens te plaatsen of de juiste zorg te geven.” vertelt Arvid, “Maar bijvoorbeeld ook om een cliënt te helpen een nieuwe kans te krijgen in de maatschappij. Bijvoorbeeld door iemand die lang in detentie heeft gezeten en z’n huis is kwijtgeraakt, proberen te helpen aan nieuwe woonruimte. Als dat dan lukt, geeft dat echt een goed gevoel. Daar doen we het voor!”
Joukje: “Ja, dat zijn prachtige resultaten. We hebben zelfs een keer meegemaakt dat een cliënt uiteindelijk zelf ook zo blij was met de door ons voorgestelde aanpak, dat we een doos chocolade kregen!”
Ze zijn het er alle drie over eens: de gezamenlijk aanpak voor complexe casussen werkt en het stoplichtmodel maakt de onderlinge samenwerking nog beter. “Zeker nu we weer met elkaar aan tafel kunnen zitten in plaats van te moeten overleggen via Teams!”
