16 september 2025
Fietsvalpreventietraining in Wijchen
In Nederland belanden ieder jaar 40.000 ouderen op de spoedeisende hulp na een fietsongeval. Ryan Janssen ontwikkelde samen met drie andere studenten van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) een fietsvalpreventietraining voor senioren. Deze training is het afgelopen jaar in regio Gelderland-Zuid gegeven in Beuningen en Wijchen en staat op de planning in Nijmegen. Nicolette Broekhuisen, GGD-gezondheidsmakelaar en lid van de werkgroep Valpreventie Wijchen probeert de training in te bedden in de ketenaanpak valpreventie.
De training is er voor iedere 65-plusser die vaardig wil blijven in het verkeer en op de fiets of die angstig is op de fiets.”
Aandacht voor fietsvalpreventie is belangrijk
“Preventie is belangrijk binnen de opleiding fysiotherapie”, vertelt Ryan Janssen, bijna afgestudeerd fysiotherapeut. “We zetten steeds meer in op wat fysiotherapie kan doen om mensen zelfstandiger te houden. Zodat ze minder afhankelijk van de zorg zijn. Het viel mij en drie andere studenten op dat er veel aandacht is voor valpreventietrainingen. Maar veel ouderen krijgen een fietsongeval en een fietsvalpreventie training was er in Nederland nog niet.” Nicolette: “En dat terwijl mobiel blijven hartstikke belangrijk is. Fietsen maakt dat je er zelfstandig op uit kunt blijven gaan. De fiets is voor senioren soms het enige vervoermiddel dat zij hebben om ergens te komen. Zeker wanneer lopen niet meer zo goed lukt. En een auto te duur is of zij niet (meer) kunnen of mogen rijden. Het aantal fietsongevallen brengt veel zorgkosten met zich mee. Maar ook andere kosten bijvoorbeeld wanneer een mantelzorger wegvalt door een ongeluk.”
Een fietsvalpreventietraining ontwikkelen
Ryan: “Daarom besloten wij om een fietsvalpreventietraining te ontwikkelen. In Duitsland was hier al onderzoek naar gedaan. En dit hebben wij gebruikt bij de ontwikkeling van ons programma. De training is er voor iedere 65-plusser die preventief mee wil doen om vaardig te blijven in het verkeer en op de fiets. Maar we richten ons ook op de groep die angstig is op de fiets.
De training bestaat uit een programma van 10 weken. Iedere deelnemer krijgt een persoonlijk gesprek. En de eerste bijeenkomst doen we een 0-meting. De deelnemer fiets een parcours en zo testen wij de vaardigheden. Daarna is er 8 weken lang een training van een uur. We oefenen dan het op- en afstappen, bochten maken en fietsen in het verkeer. De laatste les sluiten we weer af met het parcours. Tot nu toe scoorden alle deelnemers hier (veel) beter dan bij de eerste meting”.
Werkgroep Valpreventie in Wijchen
Nicolette: “Vanuit de GGD zit ik in de werkgroep Valpreventie Wijchen. Samen met de buurtcoach was ik bezig om een fietsvalpreventiedag te organiseren. Wij hoorden over de fietsvalpreventietrainingen. De gemeente vroeg ons om in gesprek te gaan met de trainers en een advies te maken. Omdat de training een mooie aanvulling is op het aanbod in de gemeente hebben wij positief geadviseerd. De gemeente heeft daarna financiën vrijgemaakt om deze training twee keer te kunnen geven. We maken er ons hard voor om de training in te bedden in de Wijchense Ketenaanpak Valpreventie.
Training in Wijchen
Ryan: ”Na groen licht vanuit de gemeente hielden we contact met de buurtsportcoach en met Nicolette. Zij hebben ons geholpen met de werving en het vinden van een goede locatie om de training te geven”
Marianne Geutjes (75 jaar) uit Wijchen was een van de deelnemers aan de fietsvalpreventietraining in Wijchen. Marianne: “Na een val van de fiets brak ik een wervel. Daarna was ik angstig om te fietsen. Toen ik in ‘De wegwijzer’ las over de fietsvalpreventietraining heb ik mij meteen opgegeven. Ik vond de training leuk en leerzaam. Ik heb veel geoefend en handige tips gekregen. Bijvoorbeeld om mijn spiegel te gebruiken, mijn hand vaker op te steken en om eerder af te stappen als ik bij een voor mij spannende of onoverzichtelijke situatie kom. Mijn angst is niet over, maar ik voel mij nu wel zekerder op de fiets. Blijven fietsen is voor mij belangrijk want ik blijf graag mobiel en in beweging.”
Ryan: “Een heel herkenbaar verhaal. Alle cursisten zijn positief. Ze geven de training een cijfer tussen de 9 en 10! Hoe bijzonder is dat.”
Vervolg in Wijchen
“De training in Wijchen was erg succesvol. En op dit moment is er een wachtlijst” geeft Nicolette aan. “Het zou mooi zijn wanneer er in iedere gemeente twee keer per jaar een groep zou kunnen starten. Maar het is spannend of gemeenten hier het geld voor hebben.”
Ryan: “De meeste gemeenten hebben het financieel zwaar. Daarom zijn wij bezig om het bewezen effectief keurmerk aan te vragen bij het RIVM en het Loket Gezond Leven. Nu betalen deelnemers zelf 80 euro en legt de gemeente de rest bij. Misschien verandert dit als onze training bewezen effectief is en voor subsidie in aanmerking komt.”
Nicolette: “Een ander aandachtspunt is het bereiken van financieel kwetsbaren. Dit vraagt extra aandacht en daar willen we een volgende keer nog meer op inzetten.”
Meer informatie
Meer weten of interesse in een fietsvalpreventietraining in de gemeente? Kijk www.fietsvalpreventie.nl of neem contact op met Ryan Janssen, info@fietsvalpreventie.nl of 06-22417338. Voor meer informatie of vragen over de training in de gemeente Wijchen, neem contact op met Nicolette Broekhuisen: nbroekhuisen@ggdgelderlandzuid.nl of 06-20996657.
Een fietsvalpreventietraining kan een mooie aanvulling zijn op het valpreventieaanbod in een gemeente.”
