Juni 2021
Een rookvrije generatie in gemeente Tiel
In gemeente Tiel is er sinds twee jaar een intentieovereenkomst Rookvrije Generatie Tiel. Ruim 30 organisaties ondertekenden deze overeenkomst. Een beleidsmedewerker van de gemeente Tiel, een verloskundige en een GGD gezondheidsmakelaar Jeugd vertellen waarom een rookvrije generatie belangrijk is en wat er in Tiel allemaal gebeurt.
“Het doel is dat er in 2040 een rookvrije generatie is.”
Rookvrije generatie
Anja Ton werkt vanuit GGD Gelderland-Zuid als gezondheidsmakelaar School en Jeugd en projectleider Rookvrije Omgeving. Anja Ton: “Vanuit de GGD vinden wij een rookvrije omgeving belangrijk, in elk geval voor kinderen. Het doel is dat er in 2035 een rookvrije generatie is. Dus een generatie kinderen die rookvrij opgroeien en zelf niet gaan roken. Daarom vragen wij hiervoor in iedere gemeente aandacht. In Tiel hebben ruim 30 organisaties een intentieovereenkomst getekend. Scholen, sportclubs, bedrijven, het Eerstelijns Centrum Tiel en andere organisaties beloven zich in te zetten voor en een bijdrage te leveren aan een rookvrije generatie/omgeving.”
Aanpak roken speerpunt in het Lokaal preventieakkoord
Maaike Luttik is beleidsmedewerker bij de gemeente Tiel en neemt ook deel aan de projectgroep. Maaike Luttik: “Afgelopen jaar is in Tiel een lokaal preventieakkoord opgesteld. De speerpunten waar de gemeente de komende jaren extra op inzet zijn overgewicht, roken en mentale gezondheid. Dit lokale preventieakkoord geeft een extra boost aan de samenwerking tussen alle partijen die zich al inzetten voor een rookvrije generatie. En het maakt dat steeds meer partijen aanhaken. Want, zegt Maaike: “In het lokaal preventieakkoord staat bijvoorbeeld dat sportverenigingen met een jeugdafdeling die subsidie van de gemeente willen (blijven) ontvangen, rookvrij moeten zijn. Zoiets helpt natuurlijk, verenigingen gaan er nu echt serieus mee aan de slag”.
Regionale webinar
In februari is een webinar over een rookvrije generatie georganiseerd voor heel Gelderland-Zuid. Ook de Tielse partners zijn daarvoor uitgenodigd en hebben verteld hoe zij met kleine stapjes al veel bereikt hebben. Zo hebben alle scholen in Tiel rookvrije schoolpleinen. Anja Ton: “De meeste scholen zijn nu rookvrij maar dat vraagt ook onderhoud en het thema levend houden”. Van de ruim 40 sportverenigingen in Tiel zijn er nu 4 rookvrij. Zij hebben op het webinar verteld hoe ze dit hebben aangepakt en stimuleren daarmee andere sportverenigingen in de regio. Ook de Stoppen met Roken coach van het Eerstelijns Centrum Tiel heeft verteld wat hij en wat organisaties kunnen doen om hun rokende medewerkers te helpen bij stoppen met roken en het terrein van hun organisatie rookvrij te krijgen. Tijdens het webinar zien alle partijen dat we met elkaar veel kunnen bereiken, zeker wanneer er steeds meer organisaties meedoen.”
Rookvrije start
Aan tafel zit ook Brigit Schoemaker, verloskundige van praktijk Meno in Tiel. Brigit Schoemaker: “Ik zit samen met Anja Ton in de projectgroep Kansrijke Start. Anja Ton vertelde daar over het belang van een rookvrije start. Vanuit mijn werk weet ik dat zwangere vrouwen open staan voor gedragsverandering. In mijn praktijk kom ik helaas nog veel zwangere vrouwen tegen die roken. Roken is slecht voor je eigen gezondheid, maar het is extra slecht voor ongeboren kinderen en opgroeiende kinderen. Ik wilde daar graag meer mee doen en daarom heb ik bij het Trimbos Instituut de e-learning Rookvrije start gevolgd. Daar vond ik ook een toolbox met voor mij als verloskundige bruikbare materialen. Zo was er een presentatie die ik zo kant en klaar aan mijn collega’s kon geven. Deze presentatie zit vol praktische tips over hoe je het gesprek aangaat met aanstaande ouders. In de toolbox zitten ook folders, beeldverhalen en andere materialen om in de spreekkamer te gebruiken.”
Aanstaande ouders laten stoppen met roken
Brigit Schoemaker: “Ik ben bijvoorbeeld hartstikke enthousiast over de CO-meter. Rokende zwangere vrouwen laat ik in deze meter blazen. Zo zien ze hoeveel koolmonoxide er in hun adem zit en bij hun ongeboren baby terecht komt. Ik leg dan uit waarom dat schadelijk is en dat is op deze manier heel zichtbaar. De aanstaande moeders en vaders die willen stoppen, maar die hierbij hulp willen kan ik doorverwijzen. Of naar de Stoppen met roken coach in ons eigen Eerstelijns Centrum. Of naar Rookvrijeouders.nl. Als ouders zich daar aanmelden, worden ze binnen enkele dagen teruggebeld en krijgen ze gratis telefonische coaching van 6-8 gesprekken. De aanstaande ouders die gestopt zijn met roken laat ik tijdens ieder spreekuur blazen en dan zien we de CO-waarden afnemen. Dit werkt echt stimulerend.”
Met kleine stapjes naar ons doel
Binnenkort geeft Brigit de presentatie Rookvrije Start aan alle collega’s van het Netwerk Geboortezorg Rivierenland. Hierin zitten 1e- en 2e-lijns verloskundigen, kinderartsen, verpleegkundigen, gynaecologen en de kraam- en jeugdgezondheidszorg. “Weet je,” zegt Brigit Schoemaker “ik ben verloskundige en niet zo van het eindeloos vergaderen. Maar over deze samenwerking ben ik heel enthousiast. Het is lekker praktisch en het stimuleert mij enorm. Ik zie het als een olievlek die zich steeds verder uitbreidt. Op deze manier komt er steeds meer aandacht voor een rookvrije start.” Maaike Luttik: “Ik vind dit een mooi voorbeeld van multidisciplinaire samenwerking. De projectgroep Rookvrije Generatie Tiel bereikt veel binnen de geboortezorg, kinderopvang, scholen, sportverenigingen en ook steeds meer werkgevers doen mee. Er is niet altijd veel geld of heel veel vergaderen nodig. Deze groep houdt het praktisch en doet het gewoon met elkaar. Ik zie dat we met kleine stapjes echt naar ons doel komen.”
Website
Anja Ton: “Vanuit de GGD sluit ik zo lokaal mogelijk aan bij dit initiatief. Maar de mooie voorbeelden deel ik wel graag regionaal. Dit om zoveel mogelijk partners te stimuleren en om van elkaar te leren. Daarom heb ik de regionale website rookvrijegeneratiegelderlandzuid.nl gemaakt. Hier staan alle materialen, tips en voorbeelden overzichtelijk bij elkaar.”
“Er is niet altijd veel geld of heel veel vergaderen nodig.”
