Juni 2023

Aanpak eergerelateerd geweld vraagt om meer kennis en samenwerking

Eergerelateerd geweld is geestelijk of lichamelijk geweld om de eer van een familie te beschermen of te herstellen. Veilig Thuis Gelderland-Zuid krijgt sinds 2021 een tijdelijke subsidie van gemeenten voor het project ‘Eergerelateerd Geweld’. Er wordt voor de hele regio gewerkt aan twee doelen: zorgen voor deskundigheidsbevordering en de samenwerking tussen organisaties versterken.

Foto van links naar rechts: Tessa Meekes, Veilig Thuis GGD Gelderland-Zuid en Karlijn de Kock en Fleur Verschuur, Raad voor de Kinderbescherming Gelderland.

“Durven om buiten de kaders te werken”

Project Eergerelateerd Geweld

Tessa Meekes is onderzoeker en projectleider van het project ‘Eergerelateerd Geweld’ bij Veilig Thuis. Tessa: “Een casus waar eergerelateerd geweld speelt vraagt om een andere benadering. Er is kennis en een goede samenwerking met partners nodig. De afgelopen twee jaar hebben wij daarom veel voorlichting gegeven. Binnen Veilig Thuis maar ook aan partners waarmee we samenwerken. Zoals bijvoorbeeld aan de sociale wijkteams van gemeentes, scholen, de Raad voor de Kinderbescherming en Pro Persona. Wij verspreiden iedere twee maanden een nieuwsbrief en we geven advies. Professionals kunnen ons bellen als er een situatie is waar eergerelateerd geweld mogelijk speelt. En als het nodig is gaan we zelfs mee op gesprek.”

Themabijeenkomsten

Vanuit het project wordt vier keer per jaar een themabijeenkomst georganiseerd en soms ook een congres. Aan het laatste congres namen maar liefst 140 ketenpartners uit de regio Gelderland-Zuid deel. Ook aanwezig waren Karlijn de Kock en Fleur Verschuur, raadsonderzoekers bij de Raad voor de Kinderbescherming Gelderland, regio Rivierenland.

Training

De twee raadsonderzoekers werkten twee jaar geleden aan een casus waarbij mogelijk sprake was van eergerelateerd geweld. Karlijn: ‘In de samenwerking merkten wij dat Veilig Thuis veel kennis had rondom dit thema. Wij hadden er nog niet veel mee te maken gehad”. Of vult Fleur aan: “Het misschien nog niet voldoende gesignaleerd”. Veilig Thuis tipte het tweetal over een driedaagse training van Vocas rondom dit thema. Karlijn: “Fleur en ik namen deel aan de training en hebben er ontzettend veel geleerd.”

Kennis delen binnen de raad

Karlijn: “Na de training deelden wij binnen de Raad dat wij deze training hadden gevolgd. We deden een oproep, om ons te betrekken bij nieuwe onderzoeken waar mogelijk eergerelateerd geweld zou kunnen spelen. Zo konden wij meer ervaring opdoen en onze kennis inzetten en delen met collega’s. Wij hebben Tessa gevraagd om vanuit Veilig Thuis een uitgebreide voorlichting te geven aan onze collega’s. Er deden ruim 20 raadsonderzoekers en gedragsdeskundigen mee. Zij waren erg enthousiast over de gegeven informatie en casusbespreking.”

Er is meer kennis nodig

Volgens Tessa is meer kennis over eergerelateerd geweld en de aanpak ervan binnen organisaties nodig. Want zegt ze: “Casussen waarbij mogelijk eergerelateerd geweld speelt zijn altijd complex. Je moet kennis hebben over eer en familiecultuur. En in het handelen moet je je steeds bewust zijn van de risico’s. Soms is het nodig om je niet aan de protocollen te houden. Vaak vinden hulpverleners dit lastig. Zij zijn gewend om ouders altijd over alles te informeren. Zij moeten begrijpen dat dit in situaties waarbij er sprake is van eergerelateerd geweld niet altijd handig is.”

Karlijn beaamt het belang van meer kennis: “Wij hebben geleerd om continue alert te zijn, af te stemmen met de betrokken professionals en om, als het mogelijk is, te vertragen. Fleur vult aan: “Wij hebben nu veel meer oog voor mogelijke daders die vaak ook slachtoffer zijn. Is er bijvoorbeeld een situatie waarbij een vader vast zit omdat hij zijn dochter heeft bedreigd. Dan staan we stil bij de mogelijkheid dat de familie druk legt op de oudste zoon om de eer in de familie te herstellen.”

Samenwerken is belangrijk

Tessa: “Krijg ik een melding binnen waar een vermoeden is van eergerelateerd geweld? Dan stem ik vaak meteen af met de politie en het sociaal wijkteam. En soms ook al met Moviera, de organisatie die de opvang van de slachtoffers kan regelen. Zo’n casus kun je ook anoniem met elkaar bespreken”.

Karlijn: “Goede contacten hebben en met elkaar meedenken is echt van meerwaarde. Iedere situatie is anders en vraagt om een andere aanpak. Keuzes maken rondom veiligheid is bij eergerelateerd geweld vaak moeilijk en ingrijpend. Daarom is de samenwerking met andere professionals zo belangrijk.”

De officiële definitie die Veilig Thuis aanhoudt over eergerelateerd geweld is: Elke vorm van geestelijk of lichamelijk geweld, gepleegd vanuit een collectieve mentaliteit. In reactie op een (dreigende) schending van de eer van een man of een vrouw en daarmee van zijn of haar familie, waarvan de buitenwereld op de hoogte is of dreigt te raken.